Ułatwienia dostępu

Odotheka, czyli biblioteka zapachu zabytków – poznaj niewiarygodny projekt naukowców UEK!

Odotheka, czyli biblioteka zapachu zabytków – poznaj niewiarygodny projekt naukowców UEK!
Węch to zmysł mogący przywoływać wspomnienia, budzić skojarzenia, wywoływać emocje. Wpływa na nasze odczucia oraz percepcję świata, dlatego też naukowcy z Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie postanowili wykorzystać tę właściwość, aby dowiedzieć się, jak pachną dzieła sztuki. Wyobraź sobie, że podchodzisz do obrazu i otacza Cię aromat z okresu, w którym powstało dzieło. Za sprawą Odotheki takie doświadczenia są coraz bardziej realne.

Podróż w przeszłość dzięki zapachom 

Polsko-słoweński zespół, w skład którego wchodzą naukowcy z Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie oraz Uniwersytetu w Lublanie we współpracy z Muzeami Narodowymi w Krakowie i Słowenii, zajął się tworzeniem pierwszej na świecie biblioteki zapachów zabytków. Została zrealizowana niezwykła koncepcja – Odotheka, pozwalająca przez doznania węchowe poczuć atmosferę dawnych epok.
Dzięki fascynującemu projektowi możemy dowiedzieć się tego, jak pachnie m.in. „Dama z gronostajem” Leonarda da Vinci – to pierwszy sprawdzony przez ekspertów obiekt. Badaniom mają zostać poddane dzieła z różnych epok, które były tworzone w rozmaitych technikach. Więcej informacji na ten temat znajdziesz tutaj: https://uek.krakow.pl/artykuly/aktualnosci/jak-pachnie-dama-z-gronostajem-kolejna-odslona-projektu-odotheka.
 

Badania w celu odtworzenia zapachów z przeszłości

Jak to możliwe, że badacze są w stanie odtworzyć zapachy sprzed wieków? Do tego celu trzeba wykorzystywać zaawansowane technologie. Za sprawą precyzyjnych metod naukowcy dokonują szczegółowych analiz. Na początku należy pobrać próbki z eksponatu. Po zebraniu cząsteczek z otoczenia danego przedmiotu w laboratorium odbywają się pomiary przy pomocy specjalistycznych urządzeń: desorberu termicznego, chromatografu gazowego, spektrometru mas, a także olfaktometru. Związki zapachowe zostają rozdzielone, identyfikowane oraz nazywane. Co ważne, poza danymi chemicznymi, również istotne są wrażenia sensoryczne naukowców. Poznając skład aromatu, można go dokładnie opisać i wiernie odtworzyć.
 

Nowoczesne technologie a świat sztuki

Czy możliwość poznania zapachów eksponatów przełoży się na ich postrzeganie? To również zostanie poddane testom. Doktor habilitowany Tomasz Sawoszczuk, prof. UEK, który jest koordynatorem projektu, informuje, że: „W kolejnym etapie zbadamy, jak udostępniony zapach obrazu wpływa na odbiór dzieła i całej wystawy przez zwiedzających”.

Odzwierciedlanie woni z przeszłości to nie tylko techniczna innowacja, ale także krok w stronę głębszego zrozumienia naszego dziedzictwa, historii oraz kultury. Dzięki Odothece aromaty stają się nowym medium, które pozwala na bardziej zmysłowe i autentyczne przeżywanie przeszłości. To szczególne doświadczenie, które może jeszcze bardziej wzbogacić świat sztuki, wprowadzić ją w nowy, nieznany wcześniej wymiar. 

Jeśli chcesz zyskać szansę, by nie tylko zdobywać najnowszą wiedzę, ale też móc uczestniczyć w różnego rodzaju projektach naukowych i badawczych, przejrzyj ofertę studiów na UEK: https://studiuj.uek.krakow.pl/. To szkoła wyższa, która umożliwia rozwój ludziom z pasją.